Türkçe dil bilgisi kuralları bazen kafa karıştırıcı olabiliyor. Özellikle kısaltmaların ek alırken nasıl yazılacağı konusunda tereddütler yaşanabiliyor. "TDK'nin mi TDK'nın mı" sorusu da bu kafa karışıklıklarından biri. Gelin bu konuyu birlikte inceleyelim.

📚 Kısaltmaların Ek Alması Kuralları

Türk Dil Kurumu'nun (TDK) belirlediği kurallara göre, kısaltmalara getirilen ekler, kısaltmanın okunuşuna göre değil, harflerin telaffuzuna göre belirlenir. Bu kuralı şöyle açıklayabiliriz:

🔤 Sessiz harfle biten kısaltmalar: Sessiz harfle biten kısaltmalara ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde, kısaltmanın son harfinin okunuşu dikkate alınır.
🔡 Sesli harfle biten kısaltmalar: Sesli harfle biten kısaltmalara ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde, araya kaynaştırma harfi (n, s, ş, y) gelir.

🧐 TDK Kısaltmasının Analizi

"TDK" kısaltmasını ele alalım:

📝 Kısaltma: TDK (Türk Dil Kurumu)
🔠 Son harf: K (sessiz harf)
🗣️ Okunuşu: "te-de-ka" şeklindedir

TDK kısaltması sessiz harfle (K) bittiği için, bu kısaltmaya ünlüyle başlayan bir ek (-in ilgi eki) getirildiğinde, son harfin okunuşu dikkate alınır.

✅ Doğru Kullanım: TDK'nin

"K" harfi Türkçede kalın ünsüz olduğu için, bu kısaltmaya getirilecek ilgi eki de kalın ünlülü olmalıdır. Bu nedenle doğru kullanım:

🎯 TDK'nin (te-de-ka-nin)

şeklindedir.

❌ Yanlış Kullanım: TDK'nın

"TDK'nın" yazımı yanlıştır çünkü:

⚠️ Kısaltmanın son harfi kalın ünsüz (K) olmasına rağmen ince ünlülü bir ek (-nın) kullanılmıştır
⚠️ Bu durum büyük ve küçük ünlü uyumu kuralına aykırıdır

📋 Diğer Örnekler

Benzer kurala uyan diğer kısaltmalardan örnekler:

🏥 THY'nin (te-he-ye-nin) - Doğru
📺 TRT'nin (te-re-te-nin) - Doğru
🎓 MEB'in (me-e-be-in) - Doğru

💡 Pratik İpucu

Kısaltmalara ek getirirken şu basit yöntemi kullanabilirsiniz: Kısaltmayı zihninizde açık haliyle okuyun ve ekleri açık haline göre getirin. Daha sonra kısaltma haline uyarlayın.

Örneğin: "Türk Dil Kurumu'nun" → "TDK'nin"

🎉 Sonuç

Türkçemizin inceliklerinden biri olan kısaltmaların ek alması kuralını doğru uyguladığımızda, dilimizi daha güzel ve kurallı kullanmış oluruz. Bir dahaki sefere "TDK'nin" yazmanız gerektiğinde artık tereddüt etmeyin!

Doğrusu: TDK'nin ✨

TDKnin mi TDKnın mı