Trablusgarp Savaşı (1911-1912), Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemindeki önemli mücadelelerinden biridir. Bu savaş, aynı zamanda genç bir subay olan Mustafa Kemal'in ilk kez bir savaş cephesinde komutanlık yaptığı ve askeri dehasını gösterdiği bir arenadır. Peki, bu tarihi süreçte Mustafa Kemal hangi rütbeyle görev yapıyordu?
İtalya, 29 Eylül 1911'de Osmanlı vilayeti olan Trablusgarp'a (bugünkü Libya) saldırdığında, Osmanlı hükümeti bölgeye doğrudan asker sevk etmekte zorlanıyordu. Deniz yolu İtalyan donanmasınca kapatılmıştı. Bu nedenle, gönüllü subaylar gizli yollarla bölgeye gönderildi. Mustafa Kemal de bu subaylardan biriydi.
Mustafa Kemal, savaşın başladığı sırada Kurmay Yarbay rütbesindeydi. "Binbaşı" rütbesini 1905'te, "Kurmay Yüzbaşı" olarak Harp Akademisi'nden mezun olduktan sonra almış, 1907'de ise Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı/Senior Captain) rütbesine terfi etmişti. Trablusgarp'a gittiği 1911 yılında ise artık bir Kurmay Binbaşı idi.
Mustafa Kemal, arkadaşı Kurmay Binbaşı Enver Bey ile birlikte, önce Mısır üzerinden (gizlice) sonra da bir takım zorlu yolculuklarla Trablusgarp'a ulaştı. Bölgeye vardıktan sonra:
Trablusgarp, Mustafa Kemal için sadece bir rütbeden ibaret değildi. Bu savaş onun için;
Trablusgarp Savaşı'nda Mustafa Kemal, Kurmay Binbaşı rütbesiyle görev yapmış ve Derne Komutanı olarak önemli başarılar göstermiştir. Bu savaş, onun askeri kariyerinin yükselişinde ve liderlik vasıflarının şekillenmesinde çok kritik bir ilk adım olarak tarihteki yerini almıştır. "Binbaşı Kemal", buradaki tecrübesiyle, geleceğin "Atatürk"ünün temellerini atmıştır diyebiliriz.
