🌄 Türkiye'deki Kırıklı Dağlar (Ege Bölgesi)
Ege Bölgesi, Türkiye'nin en belirgin kırıklı (fay) dağ sistemine sahip bölgelerinden biridir. Bu yapı, bölgenin karakteristik horst ve graben sistemini oluşturur.
📚 Horst ve Graben Sistemi Nedir?
Yerkabuğundaki gerilme kuvvetleri sonucu oluşan fay hatları boyunca, bazı bloklar yükselirken (horst), bazı bloklar çöker (graben). Ege Bölgesi'nde bu durum çok net görülür:
- 🔼 Horst: Yükselen ve dağ sıralarını oluşturan bloklar.
- 🔽 Graben: Çöken ve ovaları oluşturan bloklar.
🏔️ Ege Bölgesi'nin Başlıca Kırıklı Dağları (Horstları)
Bu dağlar, kuzeyden güneye doğru sıralanmıştır ve graben olan verimli ovalar ile birbirinden ayrılır.
- ⛰️ Kaz Dağları (İda Dağı): Bölgenin kuzeybatısında yer alır. Türkiye'nin en önemli oksijen kaynaklarından biridir.
- ⛰️ Madra Dağları: Balıkesir ve İzmir arasında uzanan bir kütledir.
- ⛰️ Yunt Dağı: Manisa'nın batısında yer alır.
- ⛰️ Bozdağlar: İzmir'in doğusunda uzanır. Bölgenin en yüksek horstlarından biridir. En yüksek noktası Bozdağ (2159 m)'dır.
- ⛰️ Aydın Dağları: Küçük ve Büyük Menderes grabenleri arasında uzanan önemli bir horsttur.
- ⛰️ Menteşe Dağları: Bölgenin güneybatı ucunda, kıyıya paralel uzanır. Bu yapı, Ege kıyılarının çok girintili çıkıntılı (enine kıyı tipi) olmasının başlıca nedenidir.
🌾 Dağlar Arasındaki Çöküntü Ovaları (Grabenler)
Kırıklı dağlar arasında, aynı sistemin bir parçası olarak oluşmuş verimli ovalar bulunur:
- 🟩 Bakırçay Ovası
- 🟩 Gediz Ovası
- 🟩 Küçük Menderes Ovası
- 🟩 Büyük Menderes Ovası
💎 Özet ve Sonuç
- ✅ Ege Bölgesi'nin dağları, kırılma (faylanma) sonucu oluşmuştur.
- ✅ Bu dağlar (horstlar) ve ovalar (grabenler) doğu-batı yönlü uzanış gösterir.
- ✅ Bu yapı, bölgenin jeomorfolojik karakterini, ekonomisini ve yerleşim desenini doğrudan etkilemiştir.
- ✅ Aynı zamanda bu fay hatları, bölgeyi deprem riski yüksek bir alan haline getirmiştir.