Gün dönümü veya Latince adıyla solstis, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinde ve kendi eksenindeki eğikliği nedeniyle yaşadığımız, yılın en önemli astronomik olaylarından biridir. Kelime anlamı "Güneş'in durması"dır ve bu tarihlerde Güneş, gökyüzündeki en kuzeydeki veya en güneydeki konumuna ulaşır, adeta bir an için duruyormuş gibi görünür. İşte bu kadim ve büyüleyici olayın ardındaki bilim ve kültür.
Dünya, Güneş etrafında dönerken aynı zamanda kendi ekseninde yaklaşık 23.5 derecelik bir eğiklikle döner. İşte bu eğiklik, mevsimleri ve gün dönümlerini yaratır. Solstis anında, Dünya'nın bir yarım küresi (kuzey veya güney) Güneş'e maksimum düzeyde eğilir. Bu, o yarım kürede yılın en uzun gündüzünü ve en kısa gecesini (veya tam tersini) beraberinde getirir.
Gün dönümleri, tarih boyunca tüm kültürlerde büyük önem taşımış, hasat, bereket, yeniden doğuş ve ışığın zaferi gibi temalarla kutlanmıştır.
Gün dönümü, Dünya'nın dansının doğal bir sonucudur. Sadece gündüz ve gecenin uzunluğunu değiştiren sıradan bir tarih değil, insanlığın binlerce yıldır gözlemlediği, kutladığı ve üzerine hikayeler, inançlar inşa ettiği kozmosla kurduğumuz bağın kadim bir işaretidir. Bir sonraki 21 Haziran veya 21 Aralık'ta, siz de gökyüzüne bakıp bu muhteşem astronomik olayı ve onun insanlık tarihindeki yerini bir düşünün.
