Elektrik, günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Telefonlarımızdan bilgisayarlarımıza, lambalardan buzdolaplarına kadar her şey elektrikle çalışıyor. TYT Fizik sınavında da elektrik konusu önemli bir yer tutuyor. Bu konuda başarılı olmak için temel kavramları iyi anlamak gerekiyor.
Her maddenin atomlardan oluştuğunu biliyoruz. Atomların içinde proton, nötron ve elektron adı verilen parçacıklar bulunur. Protonlar pozitif (+), elektronlar negatif (-) elektrik yüküne sahiptir. Nötronlar ise yüksüzdür.
Aynı cins yükler birbirini iterken, zıt cins yükler birbirini çeker. Bu çekme ve itme kuvvetine elektriksel kuvvet denir.
Elektrik akımı, bir iletken tel üzerinde elektronların hareket etmesiyle oluşur. Elektronlar, negatif kutuptan pozitif kutuba doğru hareket ederler. Elektrik akımının yönü ise, pozitif kutuptan negatif kutuba doğru kabul edilir.
Ohm yasası, gerilim, akım ve direnç arasındaki ilişkiyi açıklar. Bu yasa şu şekilde ifade edilir:
V = I x R
Yani, gerilim (V), akım (I) ile direncin (R) çarpımına eşittir.
Elektrik devreleri, elektrik enerjisini kullanarak iş yapmamızı sağlayan sistemlerdir. Basit bir elektrik devresinde bir pil, bir lamba ve bir anahtar bulunur.
Elektrik akımı, bir tel etrafında manyetik alan oluşturur. Bu prensipten yola çıkarak elektromıknatıslar yapılır. Bir bobin içinden elektrik akımı geçirildiğinde, bobin bir mıknatıs gibi davranır. Akım kesildiğinde manyetik özellik kaybolur.
Elektrik konusu TYT Fizik için önemli bir temel oluşturur. Bu kavramları anlamak, daha karmaşık konuları kavramanıza yardımcı olacaktır. Başarılar!