🚗 TYT Yol Problemleri: Hız Nasıl Hesaplanır?
Yol problemleri, TYT sınavında sıkça karşılaşılan ve dikkat gerektiren konulardan biridir. Özellikle kısıtlı yollarda hızı doğru hesaplamak, soruyu çözmek için kritik öneme sahiptir. İşte bu konuda bilmeniz gerekenler:
🚧 Kısıtlı Yol Nedir?
Kısıtlı yol, bir taşıtın belirli bir hızda gitmesine izin verilmeyen, örneğin trafik sıkışıklığı veya yol çalışması nedeniyle hızının düştüğü yoldur. Bu tür durumlarda ortalama hızı doğru hesaplamak önemlidir.
📏 Temel Formül: Hız = Yol / Zaman
Unutmayın, hız problemlerinin temel formülü şudur:
$Hız = \frac{Yol}{Zaman}$
Bu formül, tüm yol problemlerinin temelini oluşturur.
⏱️ Ortalama Hız Hesaplama
Ortalama hızı hesaplarken dikkat etmemiz gereken en önemli şey, toplam yolu toplam zamana bölmektir.
- 🛣️ Toplam Yol: Gidilen tüm yolların uzunluklarının toplamıdır.
- ⏱️ Toplam Zaman: Gidilen tüm yollarda harcanan sürelerin toplamıdır.
Ortalama Hız = $\frac{Toplam \ Yol}{Toplam \ Zaman}$
✍️ Kısıtlı Yollarda Ortalama Hız Hesaplama Adımları
Kısıtlı yollarda ortalama hızı hesaplamak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- 📏 Adım 1: Kısıtlı ve normal yolların uzunluklarını belirleyin.
- 🚗 Adım 2: Her bir yolda geçen süreleri hesaplayın. (Temel formülü kullanarak)
- ⏱️ Adım 3: Toplam yolu ve toplam zamanı bulun.
- ➗ Adım 4: Ortalama hızı hesaplayın.
💡 Örnek Soru ve Çözümü
Bir araç, bir yolun $\frac{1}{3}$'ünü 40 km/sa hızla, kalanını ise 60 km/sa hızla gidiyor. Bu aracın yol boyunca ortalama hızı kaç km/sa'tir?
Çözüm:
Yolun tamamına 3x diyelim.
- 🛣️ 1. Kısım: Yol = x, Hız = 40 km/sa, Zaman = $\frac{x}{40}$
- 🛣️ 2. Kısım: Yol = 2x, Hız = 60 km/sa, Zaman = $\frac{2x}{60} = \frac{x}{30}$
Toplam Yol = x + 2x = 3x
Toplam Zaman = $\frac{x}{40} + \frac{x}{30} = \frac{7x}{120}$
Ortalama Hız = $\frac{3x}{\frac{7x}{120}} = \frac{360}{7}$ km/sa
🎯 Püf Noktaları
- ⚠️ Birimlere Dikkat: Hız, yol ve zaman birimlerinin tutarlı olduğundan emin olun. (km/sa, m/sn gibi)
- 📝 Formülü Hatırla: Hız = Yol / Zaman formülünü asla unutmayın.
- 🧠 Pratik Yap: Ne kadar çok soru çözerseniz, o kadar iyi anlarsınız.
Umarım bu bilgiler, TYT yol problemlerini çözerken size yardımcı olur. Başarılar!