Üleştirme Sayılarına Giriş 🎯
Üleştirme sayıları, bir sayının belirli bir miktar kadar art arda eklendiğini veya bir bütünün belirli sayıda eşit parçalara bölündüğünü ifade etmek için kullandığımız sayılardır. Günlük hayatta "ikişer ikişer", "beşer beşer" gibi ifadelerle sıkça karşılaşırız.
Üleştirme Sayılarının Yazım Kuralı ✍️
Üleştirme sayıları rakamla değil, mutlaka harflerle yazılır. Sayıya "-şer" veya "-şar" ekleri getirilerek oluşturulur.
- ✅ Doğru: ikişer, yedişer, onar
- ❌ Yanlış: 2’şer, 7’şer, 10’ar
"-şer" ve "-şar" Ekleri Ne Zaman Kullanılır? 🤔
Bu eklerin kullanımı, Türkçedeki ünlü uyumu kurallarına bağlıdır. Sayı isminin son hecesindeki ünlü harfe göre "-şer" veya "-şar" eklerinden uygun olanı seçilir.
- 🔹 Eğer sayı ismi ince ünlü (e, i, ö, ü) ile bitiyorsa "-şer" eki alır.
- 🔹 Eğer sayı ismi kalın ünlü (a, ı, o, u) ile bitiyorsa "-şar" eki alır.
Örneklerle Üleştirme Sayıları 📚
🎯 "-şer" Eki Alan Sayılar:
- İki ➡️ ikişer (Son ünlü "i" - ince)
- Dört ➡️ dörder (Son ünlü "ö" - ince) (Ünsüz yumuşaması olduğuna dikkat edin: dört → dörd-er)
- Yedi ➡️ yedişer (Son ünlü "i" - ince)
🎯 "-şar" Eki Alan Sayılar:
- Üç ➡️ üçer (Son ünlü "ü" - ince) (Bu kuralın istisnasıdır, "üç" kelimesi ince ünlüyle bitmesine rağmen "-şer" değil, "-er" alır.)
- Beş ➡️ beşer (Son ünlü "e" - ince) (Bir diğer istisna, "beş" kelimesi de "-er" alır.)
- Altı ➡️ altışar (Son ünlü "ı" - kalın)
- On ➡️ onar (Son ünlü "o" - kalın) ("On" sayısı da "-ar" eki alan istisnalardandır.)
Özet ve İstisnalar 📌
- ✅ Genel kural: Son ünlü ince ise -şer, kalın ise -şar.
- ⚠️ İstisnalar: Üç, beş, on sayıları bu kurala uymaz. Sırasıyla üçer, beşer, onar şeklinde yazılır.
- 💡 Pratik bir ipucu: Sayıyı söylerken ağzınızdan çıkan sesin kalın mı ince mi olduğuna bakın. "Altı" derken ses kalındır, o yüzden "altışar" olur. "İki" derken ses incedir, o yüzden "ikişer" olur.
Artık üleştirme sayılarını doğru bir şekilde yazabilir ve günlük hayatta rahatlıkla kullanabilirsiniz!
