Yanma tepkimeleri, bir maddenin oksijen gazı (O₂) ile hızlı bir şekilde tepkimeye girerek enerji açığa çıkardığı kimyasal tepkimelerdir. Günlük hayatta odun, kömür veya doğal gazın yanması, bir arabanın benzin yakması veya mumun yanması bu tepkimelere en güzel örneklerdir.
Bir yanma tepkimesinin temel bileşenleri şunlardır:
Genel olarak, bir yanma tepkimesi şu şekilde ifade edilir:
Yakıt + O₂ → Yanma Ürünleri + Enerji (Isı ve Işık)
Yanma tepkimeleri genellikle iki ana başlıkta incelenir:
Yakıtın tamamen oksitlendiği, yeterli oksijenin olduğu tepkimelerdir. Bu tepkimelerde genellikle karbon dioksit (CO₂) ve su (H₂O) oluşur.
Örnek (Metan Gazının Yanması):
💡 CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O + Enerji
Burada metan (CH₄) tamamen yanarak karbon dioksit ve suya dönüşmüştür.
Ortamda yeterli oksijen olmadığında gerçekleşen yanma tepkimeleridir. Bu durumda, tam yanma ürünleri yerine karbon monoksit (CO) gibi zehirli gazlar veya is (C) oluşabilir.
Örnek (Metan Gazının Eksik Yanması):
⚠️ 2CH₄ + 3O₂ → 2CO + 4H₂O
Bu tepkimede, oksijen yetersiz olduğu için zehirli bir gaz olan karbon monoksit (CO) açığa çıkmıştır.