Geometride yansıma ve öteleme, iki temel dönüşüm türüdür. Her ikisi de şekillerin konumunu veya yönünü değiştirir, ancak farklı özelliklere sahiptir.
1. Bir şeklin yansıması alındığında orijinal şekil ile yansıması arasındaki uzaklık, yansıma eksenine olan uzaklığın _____ katıdır.
2. Öteleme dönüşümünde şeklin boyutları ve açıları _____ kalır.
3. Yansıma dönüşümünde şeklin yönü _____ değişir.
1. Şeklin konumunu değiştirir ancak yönünü değiştirmez.
2. Şeklin bir eksene göre simetriğini oluşturur.
3. Şeklin boyutlarını korur ancak yönünü ters çevirebilir.
1. Öteleme dönüşümünde şeklin yönü değişir. (D/Y)
2. Yansıma dönüşümünde şeklin boyutları korunur. (D/Y)
3. Öteleme ve yansıma dönüşümleri her zaman aynı sonucu verir. (D/Y)
1. Yansıma ve öteleme dönüşümlerinin en temel farkını yazınız.
2. Bir şekle hem yansıma hem de öteleme uygulandığında hangi özellikler korunur?
1. Aşağıdakilerden hangisi yansıma dönüşümünün özelliklerinden değildir?
a) Şeklin boyutlarını korur
b) Şeklin yönünü değiştirebilir
c) Şeklin konumunu sabit tutar
d) Şeklin simetriğini oluşturur
2. Öteleme dönüşümü için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) Şeklin yönü değişir
b) Şeklin boyutları değişir
c) Şeklin açıları korunur
d) Şeklin simetriği oluşturulur
Cevaplar:
1: 2
2: değişmez
3: ters
1: B, 2: A, 3: A
1: Y, 2: D, 3: Y
1: Yansıma yön değiştirir, öteleme değiştirmez.
2: Boyutlar ve açılar korunur.
1: c
2: c
Soru 1: Aşağıdaki şekil dönüşümlerinden hangisi yansıma (simetri) dönüşümüne örnektir?
a) Bir üçgenin 5 birim sağa kaydırılması
b) Bir karenin saat yönünde 90° döndürülmesi
c) Bir dikdörtgenin x eksenine göre ters çevrilmesi
d) Bir dairenin boyutlarının 2 katına çıkarılması
e) Bir beşgenin y ekseni boyunca uzatılması
Cevap: c) Bir dikdörtgenin x eksenine göre ters çevrilmesi
Çözüm: Yansıma, bir şeklin doğru (simetri ekseni) üzerinden "ayna görüntüsü" alınmasıdır. X eksenine göre ters çevirme, yansımanın temel özelliğini gösterir.
Soru 2: Koordinat düzleminde A(3, -2) noktasına önce 4 birim sola öteleme, sonra y eksenine göre yansıma uygulanıyor. Son konumu bulunuz.
a) (1, 2)
b) (-7, -2)
c) (-1, -2)
d) (7, 2)
e) (-1, 2)
Cevap: d) (7, 2)
Çözüm: 1. Adım: Sola öteleme → (3-4, -2) = (-1, -2). 2. Adım: y eksenine göre yansıma → x koordinatının işareti değişir: (1, -2). Dikkat! Soruda önce öteleme sonra yansıma uygulanmıştır.