Python if else kullanımı Test 1

🎓 Python if else kullanımı Test 1 - Ders Notu

Bu ders notu, Python'daki temel koşullu ifadeler olan `if`, `else` ve `elif` bloklarının nasıl kullanıldığını, karşılaştırma ve mantıksal operatörlerin işlevlerini ve girintilemenin önemini kapsamaktadır. Bu konular, programlama mantığının temelini oluşturur.

📌 Koşullu İfadeler Nedir?

Programlamada belirli bir şarta göre farklı işlemler yapmak istediğimizde koşullu ifadeler kullanırız. Python'da bu amaçla `if`, `else` ve `elif` yapıları kullanılır.

• Bir durumun doğru olup olmadığını kontrol ederiz.
• Durum doğruysa belirli bir kod bloğunu çalıştırırız.
• Durum yanlışsa başka bir kod bloğunu çalıştırabiliriz.

💡 İpucu: Günlük hayatta "Eğer hava güzelse dışarı çıkarım, yoksa evde kalırım" deriz. İşte bu, koşullu ifadelerin temel mantığıdır!

📌 if Bloğu

`if` bloğu, belirli bir koşulun doğru (True) olup olmadığını kontrol eden en temel koşullu yapıdır. Koşul doğruysa, `if` bloğunun altındaki kodlar çalışır.

• Söz Dizimi: `if koşul:` şeklinde başlar ve koşuldan sonra iki nokta üst üste (:) gelir.
• Çalışma Mantığı: Python, `koşul` ifadesini değerlendirir. Eğer sonuç `True` ise, `if` bloğunun içindeki kodlar çalışır.
• Örnek: Bir sayının 0'dan büyük olup olmadığını kontrol etmek.

⚠️ Dikkat: `if` koşulundan sonra gelen kodların mutlaka içeri doğru girintili (boşluklu veya tab'lı) olması gerekir. Bu, Python'da kod bloklarını belirtme şeklidir.

📌 else Bloğu

`else` bloğu, `if` koşulunun yanlış (False) olması durumunda çalıştırılacak kodları içerir. Yani, `if` koşulu sağlanmazsa otomatik olarak `else` bloğu devreye girer.

• Söz Dizimi: `else:` şeklinde başlar ve iki nokta üst üste (:) gelir.
• Çalışma Mantığı: Yalnızca `if` koşulu `False` olduğunda çalışır. `if` bloğu çalışırsa `else` bloğu çalışmaz.
• Örnek: Hava güzel değilse (if koşulu yanlışsa) evde kalmak.

📌 elif Bloğu (Çoklu Koşullar)

`elif` (else if'in kısaltması), birden fazla koşulu ardışık olarak kontrol etmek istediğimizde kullanılır. İlk `if` koşulu yanlışsa, sıradaki `elif` koşulu kontrol edilir.

• Söz Dizimi: `elif koşul:` şeklinde başlar ve iki nokta üst üste (:) gelir.
• Çalışma Mantığı: `if` ve önceki `elif` koşulları `False` ise, mevcut `elif` koşulu değerlendirilir. İlk `True` olan `if` veya `elif` bloğu çalışır ve diğerleri atlanır.
• Örnek: Not aralıklarına göre harf notu belirlemek (A, B, C...).

💡 İpucu: `elif` bloklarını sıralarken mantıksal bir sıra izlemek önemlidir. Örneğin, en büyükten en küçüğe doğru kontrol etmek genellikle daha doğru sonuçlar verir.

📌 Karşılaştırma Operatörleri

Koşullu ifadelerde, iki değeri birbiriyle karşılaştırmak için karşılaştırma operatörleri kullanılır. Bu operatörler her zaman `True` veya `False` değeri döndürür.

• `==` (Eşittir): İki değerin birbirine eşit olup olmadığını kontrol eder. (Örn: `x == 5`)
• `!=` (Eşit Değildir): İki değerin birbirine eşit olmadığını kontrol eder. (Örn: `y != 10`)
• `>` (Büyüktür): İlk değerin ikinciden büyük olup olmadığını kontrol eder. (Örn: `a > b`)
• `<` (Küçüktür): İlk değerin ikinciden küçük olup olmadığını kontrol eder. (Örn: `c < d`)
• `>=` (Büyük Eşittir): İlk değerin ikinciden büyük veya eşit olup olmadığını kontrol eder. (Örn: `yas >= 18`)
• `<=` (Küçük Eşittir): İlk değerin ikinciden küçük veya eşit olup olmadığını kontrol eder. (Örn: `puan <= 100`)

📌 Mantıksal Operatörler

Birden fazla koşulu birleştirmek veya koşulları tersine çevirmek için mantıksal operatörler kullanılır. Bunlar da `True` veya `False` değeri döndürür.

• `and` (Ve): Her iki koşul da `True` ise sonuç `True` olur. Aksi takdirde `False` olur. (Örn: `yaş > 18 and ehliyet == True`)
• `or` (Veya): Koşullardan en az biri `True` ise sonuç `True` olur. Her ikisi de `False` ise sonuç `False` olur. (Örn: `hava == "güneşli" or hava == "bulutlu"`)
• `not` (Değil): Bir koşulun mantıksal tersini alır. `True` ise `False`, `False` ise `True` yapar. (Örn: `not is_admin`)

💡 İpucu: `and` operatörünü "hem bu hem de şu" gibi düşünebilirsiniz. `or` operatörünü ise "ya bu ya da şu (veya ikisi birden)" gibi düşünebilirsiniz.

📌 Girinti (Indentation) Önemi

Python'da kod bloklarını (bir `if`, `else`, `elif` veya fonksiyonun içine ait kodları) belirtmek için süslü parantezler `{}` yerine **girinti (boşluk veya tab)** kullanılır. Bu, Python'ın en ayırt edici özelliklerinden biridir.

• Her seviyedeki kod bloğu, bir önceki seviyeye göre aynı miktarda içeri girintili olmalıdır.
• Genellikle 4 boşluk veya 1 tab kullanılır (tercih edilen 4 boşluktur).
• Aynı bloğa ait tüm satırlar aynı girinti seviyesinde olmalıdır.

⚠️ Dikkat: Yanlış girinti, Python'da `IndentationError` hatasına yol açar ve programınız çalışmaz. Bu yüzden girintilere çok dikkat etmek gerekir!

📝 Genel Çalışma Akışı

Bir `if-elif-else` yapısı, yukarıdan aşağıya doğru sırayla kontrol edilir:

• Önce `if` koşulu değerlendirilir.
• Eğer `if` koşulu `True` ise, o bloğun içindeki kodlar çalışır ve tüm yapıdan çıkılır. Diğer `elif` ve `else` blokları kontrol edilmez.
• Eğer `if` koşulu `False` ise, sıradaki `elif` koşulu değerlendirilir.
• Eğer `elif` koşulu `True` ise, o bloğun içindeki kodlar çalışır ve tüm yapıdan çıkılır. Diğer `elif` ve `else` blokları kontrol edilmez.
• Bu döngü, `else` bloğuna kadar devam eder. Eğer hiçbir `if` veya `elif` koşulu `True` olmazsa, en sondaki `else` bloğu çalışır (eğer varsa).

✅ Unutmayın: Her zaman sadece bir kod bloğu (ya `if`, ya bir `elif`, ya da `else`) çalışır!