🎓 Varlık maddedir (Materyalizm - Demokritos, Hobbes, Karl Marx) Test 2 - Ders Notu
Bu ders notu, materyalizm felsefesinin temelini oluşturan Demokritos, Hobbes ve Karl Marx'ın görüşlerini ve materyalizmin temel ilkelerini anlamanıza yardımcı olacaktır.
📌 Materyalizm Nedir? 🧱
Materyalizm, her şeyin maddeden oluştuğunu ve bilincin de maddenin bir ürünü olduğunu savunan felsefi görüştür. Ruh, tanrı gibi metafiziksel kavramları reddeder.
- Materyalizme göre evrende var olan her şey maddedir ve maddesel süreçlerle açıklanabilir.
- Düşünce, bilinç ve ruh gibi kavramlar, maddenin örgütlenmesi ve etkileşimi sonucu ortaya çıkar.
⚠️ Dikkat: Materyalizm, idealizmin tam karşıtıdır. İdealizm, varlığın temelinde düşünce veya ruh olduğunu savunur.
📌 Demokritos ve Atomculuk ⚛️
Demokritos, her şeyin bölünemez atomlardan ve boşluktan oluştuğunu öne süren Antik Yunan filozofu. Materyalizmin ilk temsilcilerinden sayılır.
- Evrenin temelinde atom adı verilen, gözle görülemeyen, bölünemez parçacıklar bulunur.
- Atomlar farklı şekil ve boyutlarda olabilir ve boşlukta hareket ederek birleşip ayrışarak nesneleri oluşturur.
- Ruh da atomlardan oluşur ve ölümle birlikte dağılır.
💡 İpucu: Demokritos'un atomculuk anlayışı, modern bilimdeki atom teorisinin ilk temellerini oluşturmuştur.
📌 Thomas Hobbes ve Mekanik Materyalizm ⚙️
Hobbes, 17. yüzyıl İngiliz filozofu olup, insanı ve toplumu mekanik prensiplerle açıklamaya çalışan materyalist bir düşünürdür.
- İnsan da dahil olmak üzere tüm varlıklar, mekanik yasalarla işleyen birer makinedir.
- Duygu, düşünce ve irade gibi zihinsel süreçler, sinir sistemi ve beyindeki fiziksel hareketlerin sonucudur.
- Toplum, insanların kendi çıkarlarını korumak için oluşturduğu yapay bir düzenlemedir (Leviathan).
⚠️ Dikkat: Hobbes'un materyalizmi, insan doğasının bencil ve çıkarcı olduğunu savunmasıyla da bilinir.
📌 Karl Marx ve Diyalektik Materyalizm ✊
Karl Marx, 19. yüzyıl Alman filozofu, ekonomisti ve sosyoloğu olup, tarihin ve toplumun ekonomik üretim ilişkileri üzerinden anlaşılabileceğini savunan diyalektik materyalizmin kurucusudur.
- Diyalektik materyalizme göre, madde sürekli bir değişim ve gelişim içindedir. Bu değişim, tez, antitez ve sentez arasındaki çatışma yoluyla gerçekleşir.
- Tarih, sınıf mücadelelerinin bir ürünüdür. Üretim araçlarına sahip olan sınıf (burjuvazi) ile olmayan sınıf (proletarya) arasındaki çatışma, toplumsal değişimin motorudur.
- Ekonomik altyapı (üretim ilişkileri), siyasi, hukuki ve kültürel üstyapıyı belirler.
💡 İpucu: Marx'ın "Kapital" adlı eseri, diyalektik materyalizmin ekonomik ve toplumsal analizini derinlemesine incelemektedir.
