Periyodik tabloda aynı periyotta bulunan X, Y ve Z elementlerinin iyonlaşma enerjileri arasında X < Y < Z ilişkisi bulunmaktadır.
Bu elementlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
A) Atom numarası en küçük olan Z'dir.
B) Metalik aktifliği en fazla olan X'tir.
C) Y'nin atom çapı Z'den büyüktür.
D) Elektron ilgisi en büyük olan Y'dir.
Merhaba öğrenciler, bu soruyu adım adım çözerek periyodik özellikler arasındaki ilişkiyi daha iyi anlayalım.
Öncelikle İyonlaşma Enerjisi Nedir?
- İyonlaşma enerjisi, bir atomdan bir elektron koparmak için gereken enerjidir.
- Aynı periyotta soldan sağa doğru genellikle artar. Çünkü atom çapı küçülür ve çekirdeğin elektronlara uyguladığı çekim kuvveti artar.
Sorudaki Bilgileri Değerlendirelim:
- X, Y ve Z aynı periyotta bulunuyor.
- İyonlaşma enerjileri arasındaki ilişki: X < Y < Z
- Bu, X'in iyonlaşma enerjisinin en düşük, Z'nin ise en yüksek olduğu anlamına gelir.
Şıkları İnceleyelim:
- A) Atom numarası en küçük olan Z'dir. Bu ifade kesinlikle doğru değildir. Aynı periyotta iyonlaşma enerjisi arttıkça atom numarası da genellikle artar. Bu nedenle atom numarası en küçük olan X olmalıdır.
- B) Metalik aktifliği en fazla olan X'tir. Bu ifade doğrudur. Aynı periyotta soldan sağa doğru metalik özellik azalır. İyonlaşma enerjisi düşük olan elementler (elektron verme eğilimi yüksek olanlar) daha aktif metallerdir. X'in iyonlaşma enerjisi en düşük olduğu için metalik aktifliği en fazladır.
- C) Y'nin atom çapı Z'den büyüktür. Bu ifade doğrudur. Aynı periyotta soldan sağa doğru atom çapı genellikle azalır. Y, Z'nin solunda bulunduğundan atom çapı daha büyüktür. Ancak soruda "kesinlikle doğrudur" ifadesi kullanıldığı için bu şık kesin doğru olmayabilir. Çünkü atom çapında bazı istisnalar görülebilir.
- D) Elektron ilgisi en büyük olan Y'dir. Bu ifade kesin doğru değildir. Elektron ilgisi genellikle ametallerde daha yüksektir ve periyodik tabloda sağa doğru artar. Ancak soygazlar bu eğilime uymaz. Bu nedenle kesin bir yargıya varamayız.
Sonuç:
Bütün şıkları değerlendirdiğimizde, kesinlikle doğru olan ifade B şıkkıdır. Çünkü iyonlaşma enerjisi düşük olan elementin metalik aktifliği daha yüksektir ve X'in iyonlaşma enerjisi en düşüktür.
Cevap B seçeneğidir.