Bu tür cümle tamamlama sorularında, boşluğa getirilecek kelimenin cümlenin anlam akışına ve mantıksal ilişkisine uygun olması çok önemlidir. Cümledeki iki yargı arasındaki ilişkiyi doğru kurmalıyız.
-
Cümleyi İnceleyelim: "Ahmet, sınava çok çalıştı ---- yüksek not aldı."
Burada iki durum var: "sınava çok çalıştı" ve "yüksek not aldı". Çalışmak bir eylem, yüksek not almak ise bu eylemin bir sonucudur. Yani, bir neden-sonuç ilişkisi bulunmaktadır.
-
Seçenekleri Değerlendirelim:
- A) bu nedenle: "Bu nedenle" kelimesi, kendinden önceki yargının bir sebep, kendinden sonraki yargının ise bu sebebin bir sonucu olduğunu belirtir. Ahmet'in çok çalışması, yüksek not almasının nedenidir. Bu kelime, cümledeki neden-sonuç ilişkisini mükemmel bir şekilde kurar.
- B) ancak: "Ancak" kelimesi, iki yargı arasında bir karşıtlık, zıtlık veya beklenmedik bir durum olduğunu ifade eder. Eğer Ahmet çok çalışmasına rağmen düşük not alsaydı, "ancak" kelimesi uygun olabilirdi ("Ahmet, sınava çok çalıştı ancak düşük not aldı."). Ancak yüksek not alması, çalışmasının beklenen bir sonucudur, bir zıtlık değildir.
- C) oysa: "Oysa" kelimesi de "ancak" gibi bir karşıtlık veya farklı bir durumu belirtmek için kullanılır. Genellikle iki farklı durum veya beklenti arasındaki farkı vurgular. Bu cümlede bir karşıtlık veya farklı bir durum söz konusu değildir.
- D) fakat: "Fakat" kelimesi de "ancak" ile eş anlamlıdır ve karşıtlık bildirir. Ahmet'in çok çalışması ile yüksek not alması arasında bir karşıtlık olmadığı için bu kelime de uygun değildir.
-
Doğru Kelimeyi Yerleştirelim:
"Ahmet, sınava çok çalıştı bu nedenle yüksek not aldı." cümlesi, Ahmet'in çok çalışmasının bir sonucu olarak yüksek not aldığını açıkça ve mantıksal olarak ifade eder.
Cevap A seçeneğidir.