Soru:
Köpük polistiren (PS) bardaklar çevreye atıldığında doğada uzun süre bozunmadan kalır. Bu durumun temel nedeni, polistirenin kimyasal yapısı ile ilgilidir. Polistiren, aşağıdaki monomerlerden hangisinin polimerleşmesi sonucu oluşur ve bu yapı onun neden dayanıklı olduğunu açıklar?
- A) Eten
- B) Stiren
- C) Vinil klorür
- D) Etilen glikol
Çözüm:
💡 Bu soru, polistirenin kimyasal kimliği ve çevresel dayanıklılığının nedenini sorgulamaktadır.
- ➡️ Birinci Adım: Polistiren ismi, "poli-" (çok) ve "stiren" (monomer) kelimelerinin birleşimidir. Dolayısıyla yapı taşı stiren monomeridir. Stirenin formülü \(C_6H_5CH=CH_2\) şeklindedir.
- ➡️ İkinci Adım: Stiren monomerleri, çift bağlarının açılmasıyla uzun zincirli bir polimer oluşturur. Bu polimerin tekrarlayan biriminin formülü \(-[CH_2-CH(C_6H_5)]_n-\) şeklindedir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Oluşan bu polimer zinciri, güçlü kovalent bağlara sahiptir. Ayrıca, zincire bağlı büyük ve kararlı benzen halkaları, yapıya ekstra bir sağlamlık ve kararlılık kazandırır.
- ➡️ Dördüncü Adım: Bu kararlı ve inert yapı, doğadaki mikroorganizmalar ve çevresel koşullar (güneş ışığı, su, sıcaklık) tarafından kolayca parçalanamaz. Bu nedenle biyolojik olarak bozunması çok uzun yıllar alır.
✅ Sonuç olarak, doğru monomer Stiren (B şıkkı)'dir ve bu monomerin oluşturduğu kararlı polimer yapısı, malzemenin dayanıklı olmasının temel nedenidir.
