Soru:
Bir hücrede, mRNA üzerinde "5'-...UCA UAG ACG...-3'" dizisi bulunmaktadır. Ribozom bu diziyi okurken UAG kodonuna geldiğinde aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir?
- A) Tirozin amino asidi zincire eklenir.
- B) Protein sentezi tamamen durur ve polipeptit zinciri ribozomdan salınır.
- C) Ribozom, mRNA'dan ayrılmaz ve okumaya devam eder.
- D) Sentez için yeni bir başlangıç noktası aranır.
Çözüm:
💡 Adım adım çözüm:
- ➡️ 1. Adım: Kodonun Türünü Tanımla
Verilen kodon UAG'dir. UAG, üç durdurma (stop/nonsense) kodonundan biridir.
- ➡️ 2. Adım: Durdurma Kodonunun İşlevini Hatırla
Durdurma kodonlarının görevi, protein sentezini sonlandırmaktır. Bu kodonlar herhangi bir amino asit kodlamaz.
- ➡️ 3. Adım: Süreci Adlandır
Durdurma kodonuna gelen ribozom, bu sinyali alır ve "salıcı faktör" (Release Factor) adı verilen proteinler devreye girer.
- ➡️ 4. Adım: Sonuçları Değerlendir
Salıcı faktör, tamamlanmış polipeptit zincirinin ribozomdan ayrılmasını sağlar. Ardından ribozom alt birimleri mRNA'dan ayrılır ve sentez süreci sona erer.
- ➡️ 5. Adım: Seçenekleri Değerlendir
- A) Yanlış. UAG bir amino asit kodlamaz.
- B) Doğru. ✅ Bu, durdurma kodonunun temel işlevidir.
- C) Yanlış. Ribozom okumaya devam etmez, süreç durur.
- D) Yanlış. Başlangıç işlemi sadece AUG kodonunda gerçekleşir.
✅ Sonuç: Doğru cevap, protein sentezinin durduğu ve zincirin salındığı B seçeneğidir.
