Soru:
Okyanus derinliklerindeki hidrotermal bacaların etrafında, güneş ışığının ulaşamadığı bölgelerde yaşayan dev tüp kurtları bulunur. Bu kurtların vücutlarında, hidrojen sülfür (H2S) oksitleyerek kemosentez yapan bakteriler yaşar. Bakteriler, sentezledikleri organik maddelerin bir kısmını tüp kurduna verirken, tüp kurdu da bakterilere korunaklı bir yaşam alanı sağlar.
Bu ilişkiyi ve besin zincirini dikkate alarak aşağıdaki soruları cevaplayınız:
- a) Tüp kurtları ile kemosentetik bakteriler arasındaki bu birliktelik ne olarak adlandırılır?
- b) Bu ekosistemdeki besin zincirinin birincil üreticisi kimdir? Neden?
Çözüm:
💡 Bu soru, kemosentezin doğadaki rolünü ve canlılar arası ilişkileri anlamamızı sağlar.
- ➡️ a) İlişki Türü: İki farklı türün bir arada yaşadığı ve her iki tarafın da bu birliktelikten fayda sağladığı ilişkiye mutualizm (karşılıklı mutualizm) denir. Bakteri korunur ve artıklarını/ürettiği besini verir, tüp kurdu ise besin elde eder.
- ➡️ b) Birincil Üretici: Birincil üreticiler, enerjiyi (ışık veya kimyasal) kullanarak inorganik maddelerden organik madde sentezleyen ototrof canlılardır. Bu ekosistemde güneş ışığı olmadığı için birincil üretici, kemosentetik bakterilerdir. Çünkü onlar, hidrojen sülfürü oksitleyerek elde ettikleri enerji ile CO2'den kendi organik besinlerini üretirler ve bu ekosistemdeki diğer tüketici canlıların (tüp kurtları gibi) enerji ihtiyacının temelini oluştururlar.
✅ Sonuç olarak; a) Mutualizm, b) Kemosentetik Bakteriler.
