Soru:
Kapalı tohumlu bir bitkide, megasporogenez ve megagametogenez süreçlerini kısaca açıklayarak, bu süreçler sonucunda embriyo kesesi içinde hangi hücrelerin oluştuğunu listeleyiniz.
Çözüm:
💡 Bu süreç, tohum taslağı içindeki dişi üreme hücresinin (yumurta) oluşum aşamalarını kapsar. İki ana evreye ayrılır:
- ➡️ 1. Adım: Megasporogenez
Tohum taslağının nusellus dokusundaki megaspor ana hücresi (2n) mayoz bölünme geçirir. Bu bölünme sonucunda dört adet haploit (n) megaspor oluşur.
- ➡️ 2. Adım: Megasporların Gelişimi
Oluşan dört megasporun genellikle üçü eriyerek kaybolur. Sadece bir tanesi (fonksiyonel megaspor) gelişimine devam eder.
- ➡️ 3. Adım: Megagametogenez
Hayatta kalan fonksiyonel megaspor (n), art arda üç mitoz bölünme geçirir. Bu bölünmeler sonucunda sekiz adet haploit çekirdek oluşur.
- ➡️ 4. Adım: Hücresel Organizasyon
Bu sekiz çekirdek, belirli bir düzende organize olarak olgun embriyo kesesini (megagametofit) oluşturur. Oluşan yapılar şunlardır:
- Yumurta Hücresi (n): Mikropil tarafında yer alan, sperm hücresi ile döllenecek olan hücre.
- Sinergidler (n): Yumurta hücresinin yanında bulunan, genellikle iki adet yardımcı hücre.
- Polar Çekirdekler (n+n): Embriyo kesesinin ortasında bulunan, genellikle birleşik halde duran iki adet çekirdek. Döllenme sonucu triploid (3n) endospermi oluştururlar.
- Antipodlar (n): Mikropil tarafının tam zıttında, genellikle üç adet bulunan hücreler. İşlevleri tam olarak net değildir.
✅ Sonuç olarak, bu süreçler sonunda embriyo kesesi içinde 1 yumurta, 2 sinergid, 2 polar çekirdek ve 3 antipod olmak üzere toplam 8 haploit çekirdek/hücre bulunur.