Soru:
"Kuru tohumlar yıllarca bozulmadan saklanabilirken, nemli bir ortama bırakıldıklarında kısa sürede çimlenmeye başlarlar." Bu gözlem, çimlenme şartlarından hangisinin tohumun "uyku halinden" (dormansi) çıkması için bir tetikleyici olduğunu gösterir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, tohum metabolizması ile çimlenme şartları arasındaki ilişkiyi sorguluyor.
- ➡️ Tohumlar, uygun koşullar oluşana kadar metabolizmalarını neredeyse durma noktasına getirerek "uyku halinde" (dormansi) kalabilirler. Bu sayede uzun süre canlı kalırlar.
- ➡️ Kuru haldeyken tohumun içindeki su miktarı çok azdır. Bu durumda metabolik faaliyetler (solunum gibi) minimum seviyededir. Bu nedenle besin tüketimi çok yavaş olur ve tohum bozulmadan saklanır.
- ➡️ Tohum, su ile temas ettiğinde, suyu emerek şişmeye başlar. Bu şişme, tohum kabuğunu yumuşatır ve tohumun içindeki metabolik faaliyetleri tetikler.
- ➡️ Suyun alınmasıyla birlikte enzimler aktif hale gelir, solunum hızlanır ve depo besinlerin kullanımı başlar. Yani çimlenme süreci başlamış olur.
✅ Bu gözlem, Su'nun (S), tohumu uyku halinden çıkararak çimlenme sürecini başlatan temel tetikleyici olduğunu gösterir.