Soru:
Bir araştırmacı, bir kısa gün bitkisinin gece ortasında sadece birkaç dakikalığına kırmızı ışık (\( \lambda = 660 \text{ nm} \)) verildiğinde çiçeklenmenin durduğunu gözlemliyor. Bu durumun bilimsel açıklaması nedir?
Çözüm:
💡 Bu deney, fotoperiyodizmde fitokrom adı verilen pigment sisteminin rolünü ortaya koymaktadır.
- ➡️ Adım 1: Fitokrom, bitkilerde ışığı algılayan bir pigmenttir ve iki ana formda bulunur: Pr (kırmızı ışığı absorblar) ve Pfr (uzak kırmızı ışığı absorblar).
- ➡️ Adım 2: Kısa gün bitkileri çiçeklenmek için kesintisiz uzun bir gece gerektirir. Gece ortasında verilen kırmızı ışık (\(660 \text{ nm}\)), fitokromu Pr formundan Pfr formuna dönüştürür.
- ➡️ Adım 3: Pfr formu, kısa gün bitkilerinde çiçeklenmeyi engelleyen sinyali verir. Bu nedenle gece bölünmüş olur ve bitki "kısa gece" yaşadığını zanneder, dolayısıyla çiçeklenmez.
✅ Sonuç: Kısa gün bitkisinin çiçeklenmemesinin nedeni, gece boyunca Pfr formunun varlığının çiçeklenme inhibitörü görevi görmesidir. Bu olaya "gece bölünmesi" (night break) etkisi denir.
