Soru:
Uygurların benimsediği Maniheizm dini, devletin siyasi ve askeri yapısını nasıl etkilemiştir? Bu etkiyi, göçebe Türk devletlerinin savaşçı karakteri ile karşılaştırarak açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir dinin toplumsal ve siyasi yapıyı nasıl şekillendirdiğini ve bir karşılaştırma yapmamızı istiyor.
- ➡️ Göçebe Türk devletlerinde Gök Tanrı inancı hakimdi ve bu inanç, savaşçı, mücadeleci bir ruh yapısını destekliyordu. Askeri başarılar ön plandaydı.
- ➡️ Uygurlar, Bögü Kağan zamanında Maniheizm dinini resmi din olarak benimsedi. Maniheizm, et yemeyi yasaklayan, savaş ve şiddeti reddeden barışçıl bir dindi.
- ➡️ Bu durum, Uygurların savaşçı karakterinin zayıflamasına neden oldu. Askeri anlamda daha pasif bir politika izlemeye başladılar.
- ➡️ Karşılaştırma yapıldığında: Göçebe devletlerin temel gücü askeri iken, Uygur Devleti'nin gücü daha çok ekonomik (ticaret) ve kültürel alana kaydı.
✅ Sonuç olarak, Maniheizm dininin benimsenmesi, Uygurların askeri yapısını zayıflatmış, onları daha barışçıl ve ticaret odaklı bir devlet haline getirmiştir. Bu durum, göçebe Türk devletlerinin savaşçı karakteriyle tezat oluşturur.