Soru:
Abbasi Devleti'nin kuruluş sürecinde, Emevi Hanedanlığı'nın yıkılışında etkili olan faktörler nelerdir? Aşağıdaki listeden doğru olanları seçiniz.
- A) Arap olmayan Müslümanlara (mevali) adil davranılmaması
- B) Halifeliğin saltanata dönüştürülmesi
- C) Bizans İmparatorluğu ile yapılan ittifaklar
- D) Şii ve Harici grupların muhalefeti
- E) Türklerin kitleler halinde İslam'ı kabul etmesi
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Emevilerin zayıflama nedenlerini ve Abbasi propagandasının hangi temeller üzerinde yükseldiğini bilmemiz gerekir.
- ➡️ Adım 1: Emeviler döneminde Arap olmayan Müslümanlar (mevali) ikinci sınıf vatandaş muamelesi görüyordu ve bu durum büyük bir hoşnutsuzluk kaynağıydı. Bu nedenle A seçeneği doğrudur.
- ➡️ Adım 2: Emeviler, halifeliği babadan oğula geçen bir saltanat sistemine dönüştürmüşlerdi. Bu durum birçok Müslüman tarafından meşru görülmüyordu. Bu nedenle B seçeneği doğrudur.
- ➡️ Adım 3: Emevi yönetimine karşı en güçlü muhalefet, yönetimi meşru görmediğini açıklayan Şii ve Harici gruplardan geliyordu. Abbasi hareketi de bu muhalefetten faydalanmıştır. Bu nedenle D seçeneği doğrudur.
- ➡️ Adım 4: C seçeneği (Bizans ittifakı) tarihsel olarak doğru değildir. E seçeneği (Türklerin kitleler halinde İslam'ı kabulü) ise daha çok Abbasiler döneminde gerçekleşmiş bir olgudur, Emevilerin yıkılış nedeni değildir. Bu nedenle C ve E seçenekleri yanlıştır.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap A, B ve D seçenekleridir.
