Soru:
Bir izohips haritasında, bir akarsu vadisinin ağzının, denizin iç kısımlara doğru girinti yaparak "V" şeklindeki vadinin içlerine kadar sokulduğu görülüyor. Bu durum, aşağıdaki yeryüzü şekillerinden hangisinin oluştuğunu gösterir?
- A) Delta
- B) Falez
- C) Haliç
- D) Şelale
Çözüm:
💡 Bu soruda kıyı çizgisinin şekline ve akarsu vadisiyle olan ilişkisine odaklanmamız gerekiyor. Adım adım gidelim.
- ➡️ Birinci Adım - Tanım Yapalım: Akarsu vadileri izohips haritalarında yükseklik arttıkça "V" şeklinde içe doğru kıvrılan eğrilerle gösterilir. Bu "V"nin ucu daima yükseğe (kaynağa) bakar.
- ➡️ İkinci Adım - Kıyı Çizgisi İlişkisi: Eğer deniz, bu "V" şeklindeki vadi ağzını dolduruyor ve vadiyi bir girinti (körfez) haline getiriyorsa, bu akarsu ağzının sular altında kaldığını gösterir.
- ➡️ Üçüncü Adım - Seçenekleri Değerlendirelim:
- A) Delta: Delta olsaydı, kıyı çizgisi denize doğru dışa doğru (genişleyerek) çıkıntı yapardı. Burada ise tam tersi, deniz karaya doğru girinti yapmış.
- B) Falez: Falez, dik bir yamaçtır. Vadinin sular altında kalmasıyla ilgili değildir.
- D) Şelale: Şelale, akarsu yatağı üzerindeki bir eğim kırıklığıdır, akarsu ağzında oluşmaz.
- C) Haliç: Gelgit olayının etkisiyle akarsu ağzının aşındırılıp genişlemesi ve denizin vadi içlerine doğru sokulmasıyla oluşan şekle haliç denir. Tarif edilen durum buna tam olarak uymaktadır.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap C) Haliç'tir.
