Soru:
Aşağıda bir izohips haritası verilmiştir. Bu haritada bir akarsuyun denize ulaştığı noktada, kıyı çizgisinin içeriye doğru girdiği ve akarsu vadisinin ağzının genişlediği görülmektedir. İzohips eğrileri ise bu geniş vadi ağzında, denize doğru "V" şekli oluşturmak yerine, oldukça seyrek ve U'ya benzer bir şekil çizmektedir. Bu harita parçası hangi yer şekline örnektir?
- a) Delta
- b) Falez
- c) Haliç
- d) Şelale
Çözüm:
🌊 Bu soruda, kıyı çizgisinin şekli ve izohipslerin vadi ağzındaki davranışı anahtardır.
- ➡️ Birinci Adım: "Kıyı çizgisinin içeriye doğru girdiği" ifadesi, buranın bir koy veya körfez olduğunu düşündürür. Bu, delta (kıyı çizgisinin dışa doğru çıktığı) ve falez (kıyı çizgisinin düz veya dik) için tipik değildir.
- ➡️ İkinci Adım: "Akarsu vadisinin ağzının genişlemesi" ve izohips eğrilerinin "V" değil de "U" şeklinde olması, arazinin eğiminin az olduğu geniş bir vadi ağzını işaret eder.
- ➡️ Üçüncü Adım: En önemli ipucu, izohipslerin denize doğru "V" şekli oluşturmamasıdır. Delta oluşumunda akarsu, alüvyonları biriktirir ve denize doğru "V" şeklinde ilerleyen bir yapı oluşturur. Bu soruda ise tam tersi bir durum var.
- ➡️ Dördüncü Adım: Gelgit olayının etkisiyle akarsu ağzının genişleyerek denizin içine doğru sokulduğu, vadinin boğaz şeklini aldığı bu tür kıyılara Haliç (Estuar) adı verilir. Haritada tarif edilen görünüm bir haliçe aittir.
✅ Sonuç: Haritada gösterilen yer şekli bir Haliç'tir. Cevap c seçeneğidir.
