Föhn (Fön) rüzgarı nedir ve özellikleri

Bir hava kütlesi dağın rüzgar alan yamacında (A noktası) 20°C sıcaklıkta ve 2000 metre yükseklikte başlayıp, 3000 metreye çıkarak yağış bırakıyor ve ardından dağın diğer yamacında 1000 metre yüksekliğe (B noktası) kadar alçalıyor. B noktasındaki sıcaklığı hesaplayınız. (Kuru Adiyabatik Lapse Rate: 1°C/100m, Yaş Adiyabatik Lapse Rate: 0.5°C/100m)

🧮 Bu problemi çözmek için süreci adım adım takip edeceğiz.

• ➡️ Adım 1 (A'dan Tepeye Yükselme - Kuru Dönem): Hava 2000m'den 3000m'ye, yani 1000m yükseliyor. Ancak yağış 2000m'de başladığı için bu kısmın tamamı yaş adiyabatik soğuma ile gerçekleşir. Yükselme miktarı: 3000m - 2000m = 1000m. Sıcaklık değişimi: 1000m * (0.5°C/100m) = 5°C soğuma. Tepe noktasındaki sıcaklık: 20°C - 5°C = 15°C.
• ➡️ Adım 2 (Tepe'den B'ye Alçalma - Kuru Dönem): Hava artık kuru. 3000m'den 1000m'ye, yani 2000m alçalıyor. Alçalma miktarı: 3000m - 1000m = 2000m. Sıcaklık değişimi: 2000m * (1°C/100m) = 20°C ısınma. B noktasındaki sıcaklık: 15°C + 20°C = 35°C.

✅ Sonuç: Hava kütlesi A noktasında 20°C iken, Föhn etkisiyle B noktasında 35°C sıcaklığa ulaşmıştır. Bu, Föhn'ün ne kadar güçlü bir ısıtıcı etkiye sahip olduğunu gösterir.