Soru:
Bir öğrenci, elindeki kayaç örneğinin sert, homojen ve tamamen kuvars minerallerinden oluştuğunu gözlemliyor. Bu kayaç, aşağıdaki ana kayaçlardan hangisinin başkalaşım geçirmesiyle oluşmuş olamaz?
- A) Granit
- B) Kumtaşı
- C) Çakıltaşı
- D) Kuvars kumu
Çözüm:
💡 Soru bize bir başkalaşım kayacını (kuvarsit) tarif ediyor ve hangi ana kayacın bunu oluşturamayacağını soruyor.
- ➡️ Tarif edilen kayaç: "Sert, homojen, tamamen kuvars". Bu özellikler, Kuvarsit kayaçının tipik özellikleridir.
- ➡️ Kuvarsit'in ana kayacı, bol miktarda kuvars minerali içeren bir kayaktır. Bu, genellikle Kumtaşı'dır. Ayrıca doğrudan Kuvars kumu da ana malzeme olabilir. Yani B ve D şıkları Kuvarsit'in olası ana kayaçlarıdır.
- ➡️ Granit de kuvars, feldspat ve mika gibi mineraller içerir. Başkalaşım sırasında bu mineraller yeniden düzenlenir ve Gnays oluşur. Ancak Granit'ten Kuvarsit oluşmaz, çünkü Granit'in bileşiminde sadece kuvars yoktur. Bu nedenle "tamamen kuvars" bir kayaç, Granit'ten oluşamaz.
- ➡️ Çakıltaşı ise kuvars çakıllarından oluşabilir ve başkalaşım sırasında bu çakıllar birbirine kaynayarak Kuvarsit benzeri bir yapı oluşturabilir. Bu mümkündür.
✅ Sonuç olarak, "tamamen kuvars" bir kayaç, içinde feldspat ve mika da bulunan A) Granit'in başkalaşımıyla oluşamaz.
