Soru:
Yeryüzündeki kıvrımlı dağ oluşumunu açıklayan levha hareketleri sürecini, aşağıdaki kavramları da kullanarak adım adım anlatınız: Orojenez, Jeosenklinal, Antiklinal, Senklinal.
Çözüm:
💡 Kıvrım dağlarının oluşumu, geniş bir zaman diliminde gerçekleşen jeolojik bir süreçtir. İşte adımları:
- ➡️ 1. Adım - Tortullaşma: Okyanus tabanındaki derin çukurluklar olan jeosenklinal alanlara, akarsular tarafından çok uzun yıllar boyunca kalın tortul tabakalar birikir.
- ➡️ 2. Adım - Sıkışma: Yaklaşan levhaların birbirine baskı yapması sonucu, bu yumuşak ve kalın tortul tabakalar yan basınçlara maruz kalır.
- ➡️ 3. Adım - Kıvrılma (Orojenez): Yan basınçların etkisiyle tabakalar esnek bir yapıdaysa kıvrılarak yükselmeye başlar. Bu dağ oluşum sürecine orojenez denir.
- ➡️ 4. Adım - Yapıların Oluşumu: Kıvrılma sırasında yükselen kubbe şeklindeki kısımlara antiklinal, alçakta kalan çanak şeklindeki kısımlara ise senklinal adı verilir. Zamanla antiklinal kısımlar dağ sıralarını oluşturur.
✅ Sonuç olarak, bu süreç sonunda Toroslar, Alpler ve Himalayalar gibi büyük kıvrım dağ sıraları meydana gelir.