Soru:
"Şapkalı peribacası" olarak bilinen yapılar nasıl oluşur? Bu yapının dayanıklı olmasını sağlayan faktörleri, oluşum sürecini merkeze alarak açıklayınız.
Çözüm:
💡 Şapkalı peribacası, üç doğal gücün (volkan, su, rüzgar) mükemmel bir iş birliğinin sonucudur. Oluşum aşamaları şunlardır:
- ➡️ Katmanlı Yapının Oluşumu: Volkanik faaliyetlerle önce yumuşak tüf, sonra üzerine sert bazalt tabakası birikir.
- ➡️ Koruyucu Şapkanın Kalması: Akarsular ve yağmur suları, yumuşak tüf tabakasını hızla aşındırır. Ancak üstteki sert bazalt şapka, aşınmaya karşı daha dayanıklı olduğu için altındaki tüf gövdeyi yağmur ve rüzgardan korur.
- ➡️ Gövdenin İncelmesi: Rüzgar ve su, şapkanın koruması altında kalmayan gövde kısmını aşındırarak inceltir. Bu, mantara benzeyen karakteristik şekli ortaya çıkarır.
✅ Şapkalı peribacası, üstteki sert lav tabakasının (şapkanın), alttaki yumuşak tüf gövdeyi koruması sayesinde oluşur ve varlığını sürdürür.