Soru:
Bir coğrafya öğrencisi, aşağıdaki şekillerden hangisinin oluşumunda kalsiyum bikarbonatlı suların ani bir şekilde karbondioksit kaybederek kireç taşlarını çökertmesinin temel rol oynadığını belirtmiştir?
- A) Sarkıt
- B) Dikit
- C) Traverten
- D) Sütun
Çözüm:
💡 Bu soru, oluşum hızı ve mekanizması üzerine odaklanmıştır.
- ➡️ "Ani bir şekilde karbondioksit kaybederek" ifadesi çok önemlidir. Bu durum, yeraltı sularının yüzeye çıktığı, basıncın azaldığı ve sıcaklığın değiştiği noktalarda gerçekleşir.
- ➡️ Bu koşullar, termal suların yeryüzüne çıktığı kaynak ağızlarında veya şelale kenarlarında görülür. Bu hızlı çökelme sonucu basamaklar halinde oluşan şekil travertendir.
- ➡️ Sarkıt, dikit ve sütun ise mağara içlerinde, suyun çok daha yavaş damlama ve buharlaşma süreciyle oluşur. Bu süreç "ani" değildir.
✅ Doğru cevap, ani CO2 kaybıyla yüzeyde oluşan C) Traverten'dir.
