Soru:
Toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini inceleyen bir araştırmacı, aşağıdaki formülle ifade edilen bir değeri hesaplıyor:
\( \text{pH} = -\log_{10}[H^+] \)
Hesaplama sonucunda toprağın pH değerinin 5.2 olduğunu buluyor. Bu toprak için aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle doğrudur?
- A) Kireç içeriği yüksektir.
- B) Tarım için çok verimli ve nötr bir topraktır.
- C) Asit karakterli bir topraktır.
- D) Fiziksel ayrışma kimyasal ayrışmadan daha hızlıdır.
- E) Kalsiyum ve magnezyum gibi bazik elementlerce zengindir.
Çözüm:
💡 Bu soru, toprak pH'ı hakkında temel bilgiyi ölçüyor. pH skalası 0-14 arasındadır ve 7 nötr, 7'nin altı asidik, 7'nin üstü bazik karakteri gösterir.
- ➡️ Soruda verilen pH değeri 5.2'dir. Bu değer 7'den küçük olduğu için toprak asidik özelliktedir.
- ➡️ A) Kireç içeriği yüksektir. → Yanlış. Kireç (kalsiyum karbonat) bazik bir maddedir ve pH'ı yükseltir. Asidik bir toprakta kireç içeriği düşüktür.
- ➡️ B) Tarım için çok verimli ve nötr bir topraktır. → Yanlış. pH değeri nötr (6.5-7.5) değil, asidiktir. Çoğu bitki için hafif asidik-toprak nötr topraklar verimlidir, ancak 5.2 gibi bir değer oldukça asidiktir.
- ➡️ C) Asit karakterli bir topraktır. → Doğru. pH=5.2, 7'den küçük olduğu için bu toprak kesinlikle asit karakterlidir.
- ➡️ D) Fiziksel ayrışma kimyasal ayrışmadan daha hızlıdır. → Yanlış. pH değeri, ayrışma türlerinin hızı hakkında doğrudan bir bilgi vermez.
- ➡️ E) Kalsiyum ve magnezyum gibi bazik elementlerce zengindir. → Yanlış. Bu elementler toprağın bazik karakterini artırır. Asidik topraklarda bu elementler yıkanmış olabilir veya az bulunur.
✅ Sadece pH değerinden yola çıkarak kesin olarak söyleyebileceğimiz şey, toprağın asit karakterli (C) olduğudur.
