Soru:
1612 yılında imzalanan Nasuh Paşa Antlaşması'nın en önemli maddelerinden biri, Osmanlı Devleti'nin Ferhat Paşa Antlaşması ile elde ettiği toprakların büyük bir kısmını Safevi Devleti'ne geri vermesi, buna karşılık Safevilerin de Osmanlı'ya her yıl \( 200 \) yük ipek (\( 1 \) yük = \( 100.000 \) akçe değerinde) vergi vermesiydi.
Bu durum, aşağıdaki yargılardan hangisini destekler niteliktedir?
- A) Osmanlı Devleti, askeri olarak Safevilerden üstün durumdaydı.
- B) Savaşların ekonomik boyutu, diplomatik sonuçları etkilemiştir.
- C) Osmanlı Devleti, iç isyanlar nedeniyle antlaşmayı kabul etmek zorunda kalmıştır.
- D) Antlaşma, taraflar arasında kalıcı bir barış sağlamıştır.
Çözüm:
💡 Soru, antlaşma maddelerinin arkasındaki dinamikleri yorumlamamızı istiyor.
- ➡️ Osmanlı, toprak veriyor ama karşılığında düzenli bir ekonomik gelir (yıllık 200 yük ipek) elde ediyor.
- ➡️ Bu durum, savaşların sadece toprak kazanma değil, aynı zamanda ekonomik çıkar sağlama amacı da taşıdığını gösterir.
- ➡️ Seçenekleri incelersek: A şıkkı antlaşmanın içeriğiyle çelişir (Osmanlı toprak kaybediyor). C şıkkı doğru bir bilgi olabilir ancak paragrafta buna dair bir ipucu yok. D şıkkı ise yanlıştır çünkü savaşlar devam etmiştir.
✅ Sonuç olarak, "toprak karşılığında ekonomik gelir" maddesi, savaşların ekonomik boyutunun diplomatik sonuçları etkilediği yargısını destekler. Doğru cevap B seçeneğidir.
