Soru:
1639 yılında imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması'nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, bu antlaşmanın diğer Osmanlı-İran antlaşmalarına göre daha kalıcı olmasını sağlamıştır?
- A) Safeviler, her yıl Osmanlı Devleti'ne belirli miktarda ipek vergi ödeyecektir.
- B) Bağdat, Basra ve Şehrizor Osmanlılarda; Revan ise Safevilerde kalacaktır.
- C) İki devlet arasında Zağros Dağları sınır kabul edilecektir.
- D) Sınırın her iki tarafında kalan kaleler karşılıklı olarak yıkılacaktır.
Çözüm:
💡 Bir antlaşmanın kalıcı olmasını sağlayan en önemli unsur, net ve doğal bir sınır çizgisidir.
- ➡️ A şıkkı (İpek vergisi): Bu, Nasuh Paşa Antlaşması'nda vardı ve kalıcı bir çözüm getirmedi. Ekonomik şartlar değişebilir.
- ➡️ B şıkkı (Belirli şehirlerin paylaşımı): Bu önemli bir madde olsa da, sınırı tanımlamak için yeterli değildir. Tartışmalara açıktır.
- ➡️ C şıkkı (Zağros Dağları'nın sınır olması): Dağ sıraları, doğal ve net sınırlar oluşturur. İşgali ve geçişi zorlaştırdığı için istikrar sağlar.
- ➡️ D şıkkı (Kalelerin yıkılması): Bu geçici bir güvenlik önlemidir, kalıcı bir sınır tanımı değildir.
✅ Sonuç olarak, Kasr-ı Şirin Antlaşması'nı kalıcı yapan en temel unsur, Zağros Dağları'nın net bir şekilde sınır kabul edilmesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.
