Soru:
Pasarofça Antlaşması'nın "Batının üstünlüğünün kabulü" olarak yorumlanmasının sebepleri nelerdir? Bu durumu açıklayan iki ana neden yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, antlaşmanın sadece toprak kaybından öte anlamını kavramamızı istiyor. Adım adım gidelim.
- ➡️ Birinci Neden (Askeri ve Siyasi Üstünlük): Karlofça (1699) ile başlayan toprak kaybı süreci Pasarofça ile devam etmiştir. Osmanlı Devleti, savaş meydanında Avusturya'ya karşı kesin bir yenilgi almış ve bu durumu antlaşma masasında kabul etmek zorunda kalmıştır. Bu, Avrupa devletlerinin askeri ve siyasi alandaki üstünlüğünün bir göstergesidir.
- ➡️ İkinci Neden (Dış Politikada Yön Değişikliği): Bu yenilgi ve kayıplar, Osmanlı yönetiminde bir "uyanışa" sebep olmuştur. Artık Batı'ya karşı eski gücünü gösteremeyeceğini anlayan Osmanlı, Lale Devri olarak bilinen bir barış ve yenilenme dönemine girmiştir. Bu dönemde Batı'nın askeri, teknik ve kültürel yeniliklerini takip etme ve alma eğilimi başlamıştır. Bu durum, üstünlüğün fiilen kabul edilmesi anlamına gelir.
✅ Sonuç olarak, iki ana neden şunlardır: 1) Askeri yenilgi ve toprak kaybıyla siyasi üstünlüğün kabulü, 2) Batı'yı örnek alan bir reform dönemine (Lale Devri) girilmesi.
