Soru:
Aşağıdaki tabloda bazı İslam mezheplerine ait temel görüşler verilmiştir. Hangi seçenekte mezhep ve görüşü yanlış eşleştirilmiştir?
| Seçenek | Mezhep | Görüş |
|---|
| A) | Eş'arilik | Allah'ın sıfatları zatının aynıdır. |
| B) | Mâtürîdîlik | İnsanda irade ve seçme hürriyeti (cüz'i irade) vardır. |
| C) | Şia | Hz. Ali, Hz. Muhammed'den sonraki ilk ve meşru halifedir. |
| D) | Mutezile | Kur'an mahlûk (yaratılmış) değildir. |
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her mezhebin temel prensiplerini iyi bilmek gerekir.
- ➡️ 1. Adım: Eş'arilik (A) seçeneğini kontrol edelim: Eş'ariler, Allah'ın sıfatlarının O'nun zatından ayrı, ezeli ve hakiki olduğunu savunur. "Sıfatlar zatın aynıdır" görüşü daha çok Mutezile'ye yakındır. Burada bir yanlışlık olabilir.
- ➡️ 2. Adım: Mâtürîdîlik (B) seçeneğini kontrol edelim: Mâtürîdîlik, insana Allah tarafından verilmiş bir cüz'i irade (seçme özgürlüğü) olduğunu kabul eder. Bu doğru bir eşleştirmedir.
- ➡️ 3. Adım: Şia (C) seçeneğini kontrol edelim: Şia, Hz. Ali'nin hilafet hakkının doğuştan ve nasla (belirleme) sabit olduğunu, dolayısıyla ilk meşru halife olduğunu savunur. Bu da doğru bir eşleştirmedir.
- ➡️ 4. Adım: Mutezile (D) seçeneğini kontrol edelim: Mutezile'nin en temel görüşlerinden biri, Kur'an'ın mahlûk (yaratılmış) olduğudur. Seçenekte "Kur'an mahlûk değildir" denilerek tam tersi bir görüş atfedilmiştir. Bu da yanlıştır.
✅ Doğru Cevap: D) Ancak A seçeneği de tartışmalıdır. Fakat soru "hangisi yanlıştır" dediği ve D seçeneği kesin olarak yanlış olduğu için doğru cevap D'dir. Mutezile, "Kur'an mahlûktur (yaratılmıştır)" görüşünü savunur.
