Soru:
Bir psikolog, bir grup öğrenciye zor bir matematik sınavından önce 10 dakikalık bir "rahatlama egzersizi" yaptırıyor. Kontrol grubundaki öğrenciler ise bu egzersizi yapmıyor. Sınav sonuçları, egzersiz yapan grubun ortalamasının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bu araştırma için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
- A) Araştırma, bir korelasyon çalışmasıdır.
- B) Deney grubundaki öğrenciler, bağımlı değişkendir.
- C) Kontrol grubu, nedensel bir yargıya varmak için gereklidir.
- D) Bağımsız değişken, öğrencilerin matematik yeteneğidir.
Çözüm:
💡 Bu bir deneysel araştırma örneğidir. Seçenekleri tek tek inceleyelim.
- ➡️ A Seçeneği (Yanlış): Araştırmacı bir müdahalede bulunmuştur (rahatlama egzersizi). Bu nedenle bu bir korelasyon değil, bir deneydir.
- ➡️ B Seçeneği (Yanlış): Deney grubundaki öğrenciler bir "grup"tur, değişken değildir. Ölçülen sonuç (sınav puanı) bağımlı değişkendir.
- ➡️ C Seçeneği (Doğru): Kontrol grubu, deney grubu ile karşılaştırma yaparak, sınav sonucundaki farkın gerçekten rahatlama egzersizinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamamızı sağlar. Bu, nedensellik ilişkisi kurmak için hayati öneme sahiptir.
- ➡️ D Seçeneği (Yanlış): Bağımsız değişken, araştırmacının manipüle ettiği "rahatlama egzersizinin uygulanıp uygulanmamasıdır". Matematik yeteneği ise kontrol edilmesi gereken bir dış değişkendir.
✅ Doğru cevap C seçeneğidir.
