Soru:
Bir birey, iş yerinde sürekli olarak yüksek performans göstermesine rağmen, çocukluğunda ailesinden yeterli takdir görmemiş olmanın etkisiyle kendini "yetersiz" hissetmektedir. Bu durumu en iyi açıklayan savunma mekanizması aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Yansıtma
- B) Bastırma
- C) Ödünleme (Telafi)
- D) Yüceltme
Çözüm:
💡 Freud'un psikanalitik kuramındaki savunma mekanizmalarını hatırlayalım.
- ➡️ A) Yansıtma: Kişinin kendi kabul edilemez duygu veya dürtülerini başkalarına atfetmesidir. ("Ben sinirli değilim, asıl sen sinirlisin.") Burada böyle bir durum yok.
- ➡️ B) Bastırma: Rahatsız edici düşünce ve anıların bilinçaltına itilmesidir. Soruda bilinçaltına itmekten ziyade, bir "hissetme" durumu söz konusu.
- ➡️ C) Ödünleme (Telafi): Bir alandaki eksikliği veya yetersizlik hissini, başka bir alanda aşırı başarılı olarak kapatmaya çalışmaktır. Soruda, birey çocukluğundaki "takdir eksikliği" ve "yetersizlik hissini" telafi etmek için iş yerinde yüksek performans göstermektedir. Bu, ödünleme mekanizmasının klasik bir örneğidir.
- ➡️ D) Yüceltme: İlkel dürtülerin (cinsellik, saldırganlık) toplumca kabul gören bir faaliyete (sanat, spor) dönüştürülmesidir. Soruda böyle bir dönüşümden bahsedilmemiştir.
✅ Doğru cevap, bireyin bir eksikliği başka bir alanda gidermeye çalıştığı C) Ödünleme (Telafi) mekanizmasıdır.
