Soru:
Bir resimdeki "Rubin Vazosu" illüzyonuna bakan bir kişi, önce iki yüz profili, sonra ise bir vazo görmektedir. Kişi, aynı fiziksel uyaranı (resmi) farklı şekillerde yorumlayabilmektedir. Bu durum, algı yanılmalarının temelini oluşturan aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanır?
- A) Duyum Eşiği
- B) Algıda Seçicilik
- C) Algısal Değişmezlik
- D) Derinlik Algısı
Çözüm:
💡 Soru, bir illüzyon örneği üzerinden algı sürecimizin nasıl çalıştığını sorguluyor.
- ➡️ Rubin Vazosu, klasik bir illüzyon örneğidir. Aynı resimde hem vazo hem de yüzler gerçekten vardır. Kişi, dikkatini farklı noktalara vererek (figür-zemin ilişkisini değiştirerek) farklı şekiller görebilir.
- ➡️ Algıda Seçicilik: Çevremizdeki sayısız uyaran arasından dikkatimizi belli bir noktaya yönlendirip onu "figür" olarak seçmemiz, geri kalanını ise "zemin" olarak algılamamızdır. Rubin Vazosu'nda bu seçim sürekli değişebilir.
- ➡️ Diğer seçenekler: Duyum Eşiği (uyaranı fark edebilme sınırı), Algısal Değişmezlik (nesneleri farklı koşullarda aynı algılama), Derinlik Algısı (üç boyutlu algı) bu özel durumu en iyi açıklayan kavramlar değildir.
✅ Aynı uyarana farklı anlamlar yükleyebilmemiz, algıda seçicilik ve figür-zemin ilişkisi ile doğrudan bağlantılıdır. Doğru cevap B) Algıda Seçicilik'tir.
