Soru:
Toplumsal bir gruba dahil olan bireyler, zamanla grubun düşünce ve davranış kalıplarını benimseyebilir. Bu süreçte, grubun birey üzerindeki etkisini açıklayan sosyal psikoloji kavramı nedir? Bu kavramın olumlu ve olumsuz yönlerini birer örnekle açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bireyin gruba uyum sağlama mekanizmasını ve bunun sonuçlarını sorguluyor.
- ➡️ İlk adım, temel kavramı tanımlamaktır: Bireyin, bir grubun normlarına, inançlarına ve davranışlarına uyum sağlaması sürecine "Sosyalleşme" denir. Ancak burada daha spesifik olarak, grubun baskısıyla fikir veya davranış değişikliği anlamına gelen "Sosyal Etki" ve özellikle "Uyma Davranışı" kavramı öne çıkar.
- ➡️ İkinci adım, olumlu yönünü örneklemektir: Olumlu: Bir iş yerinde, güvenlik kurallarına herkesin uyması, bireyi de bu kurallara uymaya iter ve bu da kazaların önlenmesine (olumlu sosyal norm) katkı sağlar.
- ➡️ Üçüncü adım, olumsuz yönünü örneklemektir: Olumsuz: Bir akran grubunda, zararlı bir alışkanlığın "havalı" görülmesi, bireyin kendi doğru bildiği şeyden vazgeçerek bu alışkanlığı edinmesine (olumsuz akran baskısı) neden olabilir.
✅ Sonuç olarak, bu süreç uyma davranışı/sosyal etki kavramıyla açıklanır. Bu etki, toplumsal düzen için gerekli olabilirken, bireyin eleştirel düşüncesini bastırabilir ve olumsuz sonuçlar doğurabilir.
