Soru:
Aşağıdaki kıyasın ögelerini (büyük öncül, küçük öncül, sonuç) belirleyiniz.
- Tüm insanlar (\(H\)) ölümlüdür (\(Ö\)).
- Sokrates (\(S\)) bir insandır (\(H\)).
- O halde, Sokrates ölümlüdür.
Çözüm:
💡 Kıyas, iki öncülden bir sonuç çıkarma işlemidir. Ögeleri bulmak için genelden özele giden yapıyı takip ederiz.
- ➡️ Büyük Öncül: Kıyasta genel ve kapsayıcı olan önermedir. "Tüm insanlar ölümlüdür." ifadesi, bu kıyasın temel genellemesini yapar. Burada büyük terim "ölümlü"dür.
- ➡️ Küçük Öncül: Genel kuralı özel bir duruma uygulayan önermedir. "Sokrates bir insandır." ifadesi, genel kuralı Sokrates özelinde somutlaştırır. Burada küçük terim "Sokrates"tir.
- ➡️ Sonuç: İki öncülden zorunlu olarak çıkan hükümdür. "O halde, Sokrates ölümlüdür." ifadesi, öncüllerin birleşiminden elde edilir.
✅ Sonuç:
- Büyük Öncül: Tüm insanlar ölümlüdür.
- Küçük Öncül: Sokrates bir insandır.
- Sonuç: Sokrates ölümlüdür.
