Soru:
Aşağıdaki kıyasın ögelerini belirleyiniz.
- Eğer yağmur (\(Y\)) yağarsa, yerler (\(Z\)) ıslaktır (\(I\)).
- Yağmur yağıyor (\(Y\)).
- Dolayısıyla, yerler ıslaktır.
Çözüm:
🌧️ Bu örnek, bir koşullu (şartlı) önermeden oluşan kıyasa, yani modus ponens yapısına güzel bir örnektir. Ögeleri inceleyelim.
- ➡️ Büyük Öncül: "Eğer yağmur yağarsa, yerler ıslaktır." Bu, bir koşul (şart) içerir. "P ise Q" şeklindeki bu yapı, kıyasın genel kuralını oluşturur. Büyük terim "yerler ıslaktır" kısmıdır.
- ➡️ Küçük Öncül: "Yağmur yağıyor." Bu ifade, büyük öncüldeki koşulun (ön bileşenin) gerçekleştiğini onaylar. Koşulu doğrular.
- ➡️ Sonuç: "Dolayısıyla, yerler ıslaktır." Koşul gerçekleştiğine göre, sonuç (art bileşen) de otomatikman doğru olmak zorundadır. Bu, modus ponens kuralının doğrudan bir uygulamasıdır.
✅ Sonuç:
- Büyük Öncül: Eğer yağmur yağarsa, yerler ıslaktır.
- Küçük Öncül: Yağmur yağıyor.
- Sonuç: Yerler ıslaktır.