Zararlı yazılımlar nelerdir (Virüs, Solucan, Truva atı)

Bir felsefe öğrencisi, bilgisayar solucanlarının temel özelliğinin, bir ana programa (konakçı) ihtiyaç duymadan kendi kendine yayılabilmesi olduğunu öğrenir. Bu durumu, Aydınlanma Çağı filozofu Immanuel Kant'ın "Aklını kendin kullanma cesaretini göster!" şeklinde özetlenebilecek özerklik (otonomi) kavramı ile karşılaştırır. Buna göre, bir bilgisayar solucanının işleyişi, Kant'ın özerklik kavramına göre nasıl değerlendirilebilir?

💡 Bu soru, bir zararlı yazılımın teknik özelliği ile felsefi bir etik kavram arasında bağ kurmamızı istiyor.

• ➡️ İlk Adım: Kant'ın özerklik kavramını hatırlayalım. Özerklik, bireyin kendi aklıyla, dış etkilerden (duygular, otoriteler, çıkar grupları) bağımsız olarak evrensel ahlak yasalarını belirlemesi ve bu yasalara kendi iradesiyle uymasıdır. Bu, olumlu ve etik bir erdemdir.
• ➡️ İkinci Adım: Bilgisayar solucanının "kendi kendine yayılma" özelliğini analiz edelim. Solucan, dışarıdan bir müdahaleye (kullanıcı eylemi) ihtiyaç duymaz. Bu, teknik anlamda bir "bağımsızlık" veya "otonomi" gibi görünebilir.
• ➡️ Üçüncü Adım: Ancak Kant'ın özerkliği, ahlaki özerkliktir. Solucanın davranışı ise bir "irade" veya "ahlaki yargı" içermez; sadece programlandığı şekilde, amacına (yayılmak ve zarar vermek) yönelik körü körüne işler. Bu, bir determinist (belirlenimci) süreçtir.

✅ Sonuç olarak, bir bilgisayar solucanının işleyişi, Kant'ın ahlaki özerklik kavramının tam zıttıdır. Solucan, gerçek bir irade ve ahlaki yargıdan yoksun, sadece kodunun belirlediği şekilde hareket eden, "sözde-özerk" bir varlıktır.