Soru:
Bir psikoloji araştırmacısı, "Truva atı" yazılımlarının, kullanıcıyı faydalı veya ilgi çekici bir yazılım gibi görünerek kandırma stratejisini inceliyor. Bu durumun, psikolojideki "ikna edici iletişim" modellerinden biri ile benzerlik gösterdiğini düşünmektedir. Hangi ikna modeli, bir mesajın alıcıyı düşünmeye sevk etmek yerine, dikkatini çekmek ve yüzeysel ipuçlarına dayandırmak suretiyle ikna etmeyi hedefler?
Çözüm:
💡 Bu soru, Truva atının aldatma yöntemi ile psikolojik bir ikna sürecini eşleştirmemizi istiyor.
- ➡️ İlk Adım: İkna modellerini hatırlayalım. Temel olarak iki model vardır: Sistematik (Merkezi) İşlemleme ve Hevristik (Çevresel) İşlemleme.
- ➡️ İkinci Adım: Sistematik İşlemleme'de birey, mesajın içeriğini derinlemesine analiz eder, mantık yürütür ve düşünerek bir karara varır. Hevristik İşlemleme'de ise birey, mesajın içeriğine odaklanmak yerine, kaynağın güvenilirliği, mesajın uzunluğu, çekicilik gibi yüzeysel ipuçlarına dayanarak hızlı bir karar verir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Truva atı, kullanıcıyı "yararlı bir program", "hediye" veya "popüler bir medya dosyası" gibi yüzeysel ve çekici ipuçları ile kandırır. Kullanıcıyı programın gerçek işlevi ve güvenliği hakkında derinlemesine düşünmeye (sistematik işlemleme) sevk etmez; aksine, bu yüzeysel çekiciliğe (hevristik) güvenmesini sağlar.
✅ Sonuç olarak, Truva atının kullandığı bu aldatma stratejisi, psikolojideki ikna modellerinden Hevristik (Çevresel) İşlemleme modeline bir örnektir.
