Soru:
I. Aşk-ı Memnu
II. Mai ve Siyah
III. Sergüzeşt
IV. Felatun Bey ile Rakım Efendi
Yukarıda verilen eserlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Yazarı aynı olan eserlerdir.
- B) Türk edebiyatının ilk roman örnekleridir.
- C) Servetifünun Dönemi'ne ait eserlerdir.
- D) Realist akımın etkisiyle yazılmışlardır.
- E) Batılılaşma sorununu ele alan eserlerdir.
Çözüm:
💡 Öncelikle her bir eserin yazarını ve dönemini hatırlayalım.
- ➡️ I. Aşk-ı Memnu: Halit Ziya Uşaklıgil - Servetifünun Dönemi
- ➡️ II. Mai ve Siyah: Halit Ziya Uşaklıgil - Servetifünun Dönemi
- ➡️ III. Sergüzeşt: Samipaşazade Sezai - Tanzimat Dönemi (II. Dönem)
- ➡️ IV. Felatun Bey ile Rakım Efendi: Ahmet Mithat Efendi - Tanzimat Dönemi (I. Dönem)
Şimdi seçenekleri inceleyelim:
- ➡️ A) Yanlış. Eserler farklı yazarlara aittir (Halit Ziya, Samipaşazade Sezai, Ahmet Mithat).
- ➡️ B) Yanlış. "Sergüzeşt" ve "Felatun Bey..." ilk roman örneklerinden sayılabilir ama "Aşk-ı Memnu" ve "Mai ve Siyah" teknik olgunluğa ulaşmış, daha sonraki dönem romanlarıdır.
- ➡️ C) Yanlış. Sadece "Aşk-ı Memnu" ve "Mai ve Siyah" Servetifünun Dönemi'ne aittir. Diğerleri Tanzimat Dönemi'ne aittir.
- ➡️ D) Doğru. "Aşk-ı Memnu" ve "Mai ve Siyah" güçlü bir şekilde realizm etkisindedir. "Sergüzeşt" romantizmden realizme geçişin izlerini taşır. "Felatun Bey..." ise dönemi için realist öğeler barındırır. Dolayısıyla hepsinde realist akımın etkisi görülür.
- ➡️ E) Yanlış. "Felatun Bey..." doğrudan bu temayı işler. "Sergüzeşt" esaret teması üzerinden dolaylı olarak değinebilir. Ancak "Aşk-ı Memnu" ve "Mai ve Siyah" bireysel konuları işler, batılılaşma ana tema değildir.
✅ Sonuç: Verilen dört eserde de realizm akımının etkileri açıkça görüldüğü için doğru cevap D seçeneğidir.