Soru:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi, içinde fiilimsi (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) bulundurduğu için birleşik yapılıdır?
- A) Hava kararmadan eve varmamız lazım.
- B) Bu konuyu anladım ama soruları çözemedim.
- C) Çocuklar bahçede top oynuyor.
- D) Kapıyı açtı, içeri girdi, koltuğa oturdu.
Çözüm:
💡 Birleşik cümle, temel cümlenin yanında en az bir yan cümlecik (fiilimsi) bulunduran cümledir.
- ➡️ A seçeneği: "Hava kararmadan" ifadesi, "-madan" zarf-fiil eki aldığı için bir fiilimsidir. Bu bir yan cümleciktir. Bu nedenle cümle birleşik yapılıdır.
- ➡️ B seçeneği: "anladım" ve "çözemedim" yüklemleri "ama" bağlacıyla bağlanmıştır. Bu, bağlı cümledir.
- ➡️ C seçeneği: "oynuyor" tek yüklemdir ve fiilimsi yoktur. Bu, basit cümledir.
- ➡️ D seçeneği: "açtı", "girdi", "oturdu" olmak üzere üç yüklem vardır ve virgülle sıralanmıştır. Bu, sıralı cümledir.
✅ Sonuç: Doğru cevap, içinde fiilimsi bulunduran A seçeneğidir.