Soru:
"Annem yemek pişirirken, ben de ona yardım ettim." cümlesinin yapı bakımından türü nedir?
Çözüm:
💡 Bir cümlenin yapısını belirlemek için önce yüklem(ler)i ve fiilimsi olup olmadığını kontrol ederiz.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemleri Bulalım. Cümlede "...yardım ettim" ifadesi temel yüklemdir. "pişirirken" ise bir fiildir ama "-ken" (-erek, -ip) zarf-fiil eki aldığı için yan cümlecik oluşturmuştur. Bu bir fiilimsidir, bağımsız bir yargı/yüklem değildir.
- ➡️ 2. Adım: Fiilimsi Kontrolü. "pişirirken" sözcüğü, zarf-fiil görevindedir ve bir yan cümlecik oluşturmuştur. İçinde fiilimsi bulunan cümleler, yapıca birleşik cümle olarak adlandırılır.
- ➡️ 3. Adım: Sonuçlandıralım. Cümlede bir temel yüklem ("yardım ettim") ve onun anlamını zaman, durum gibi yönlerden tamamlayan bir fiilimsi (yan cümlecik) bulunmaktadır.
✅ Sonuç: Bu cümle, yapısı bakımından bir birleşik cümledir.