Soru:
Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre birleşik cümledir?
- A) Yağmur yağdı, seller aktı.
- B) Bu kitabı okudum ve çok beğendim.
- C) Onu gördüğümde heyecanlandım.
- D) Ev temiz, bahçe düzenliydi.
Çözüm:
💡 Birleşik cümle, içinde yan cümlecik bulunan cümledir. Yan cümlecik, fiilimsi (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) ile kurulur.
- ➡️ A seçeneği: "Yağmur yağdı, seller aktı." ➡️ İki yüklemi var ve virgülle bağlanmış. Bu, sıralı cümledir.
- ➡️ B seçeneği: "Bu kitabı okudum ve çok beğendim." ➡️ "ve" bağlacıyla bağlanmış iki yüklem var. Bu, bağlı cümledir.
- ➡️ C seçeneği: "Onu gördüğümde heyecanlandım." ➡️ "gördüğümde" sözcüğü zarf-fiil (-dığında/-dığımda) olduğu için bir yan cümlecik oluşturur. Ana cümle ise "heyecanlandım"dır. İçinde fiilimsi bulunduğu için bu bir birleşik cümledir.
- ➡️ D seçeneği: "Ev temiz, bahçe düzenliydi." ➡️ İki yüklemi var ve virgülle bağlanmış. Bu, sıralı cümledir.
✅ Sonuç: Doğru cevap, içinde fiilimsi (gördüğümde) bulunan C seçeneği'dir.
