Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi vardır?
- A) Kitabı okuduktan sonra filmini izledi.
- B) Yağmur yağdığı için piknik iptal oldu.
- C) Hem ders çalışıyor hem de müzik dinliyordu.
- D) Sabah erkenden kalktı ve kahvaltı yaptı.
Çözüm:
💡 Neden-sonuç cümlelerinde bir eylemin nedeni (sebebi) ve bu nedenden dolayı ortaya çıkan bir sonuç bulunur. "İçin, -dan/-den, diye, ile" gibi ek ve sözcükler sıklıkla kullanılır.
- ➡️ A seçeneği: "Kitabı okumak" ile "filmini izlemek" arasında bir sıralama vardır, ancak biri diğerinin nedeni değildir. Bu bir zaman ilişkisidir.
- ➡️ B seçeneği: "Yağmur yağdığı" NEDEN, "pikniğin iptal olması" ise bu durumun SONUCUdur. "İçin" bağlacı bu ilişkiyi kurmaktadır.
- ➡️ C seçeneği: "Ders çalışmak" ve "müzik dinlemek" eş zamanlı olarak yapılan iki eylemdir. Bu bir eşitlik/bağdaşlık ilişkisidir.
- ➡️ D seçeneği: "Erkenden kalkmak" ile "kahvaltı yapmak" arka arkaya yapılan eylemlerdir. Bu bir sıralı eylem/pekiştirme ilişkisidir.
✅ Sonuç: Neden ("Yağmur yağması") ve sonuç ("Pikniğin iptal olması") açıkça belirtildiği için doğru cevap B seçeneğidir.