Soru:
Aşağıdaki ölçümlerden hangisi Oranlı (Ratio) Ölçek ile ifade edilir?
- A) Bir yarışmada alınan birincilik, ikincilik, üçüncülük dereceleri
- B) Bir sınıftaki öğrencilerin doğum yerleri (İstanbul, Ankara, İzmir...)
- C) Bir kutudaki misketlerin sayısı
- D) Sıcaklık ölçümü (Fahrenheit)
Çözüm:
💡 Oranlı ölçeğin en temel iki özelliği vardır: 1) Mutlak (Gerçek) Sıfır Noktası ve 2) Oran Hesaplamanın Anlamlı Olması.
- ➡️ A Seçeneği: Sadece sıralama vardır. Sıra numaraları arasındaki farklar eşit değildir. Bu, Sıralama Ölçeği'dir.
- ➡️ B Seçeneği: Sadece kategoriler vardır, sıralama veya matematiksel işlem yapılamaz. Bu, Sınıflama Ölçeği'dir.
- ➡️ C Seçeneği: Misket sayısı için mutlak bir sıfır vardır (0 misket). Ayrıca, "10 misket, 5 misketin iki katıdır" ifadesi anlamlıdır. Bu, Oranlı Ölçek'in tüm özelliklerini taşır.
- ➡️ D Seçeneği: Fahrenheit ölçeği de tıpkı Celsius gibi keyfi bir sıfır noktasına sahiptir. Oran kavramı anlamsızdır. Bu, Eşit Aralıklı Ölçek'tir.
✅ Doğru cevap, hem mutlak sıfırı olduğu hem de oranlamanın anlamlı olduğu C Seçeneği'dir.
