Soru: Bir tarih öğretmeni, "İlk Çağ Medeniyetleri" ünitesi için belirtke tablosu oluşturmuş ve 4 medeniyete (Mısır, Mezopotamya, Çin, Hint) eşit ağırlık (%25) vermiştir. 16 soruluk testte her medeniyetten 4 soru sormayı planlamış, ancak testi hazırlarken Mısır medeniyetinden 6 soru, diğerlerinden 3'er soru sormuştur. Bu durum kapsam geçerliğini nasıl etkiler?
Çözüm: Adım 1: Kapsam geçerliği, testin belirtke tablosundaki plana ne kadar uyduğuna bağlıdır. Burada plan, her medeniyete %25 ağırlık (4 soru) vermektir.
Adım 2: Gerçek testteki ağırlıkları hesaplayalım: Mısır: 6/16 = %37.5, Mezopotamya: 3/16 = %18.75, Çin: 3/16 = %18.75, Hint: 3/16 = %18.75.
Adım 3: Planlanan (%25) ile gerçek ağırlıkları karşılaştıralım: Mısır için fazla temsil (%37.5 > %25), diğer üç medeniyet için eksik temsil (%18.75 < %25).
Adım 4: Kapsam geçerliği düşüktür, çünkü test medeniyetleri dengeli temsil etmemektedir. Mısır medeniyeti aşırı vurgulanmış, bu da konunun tüm kapsamını ölçmede yanlılığa neden olabilir.
