Soru:
Aşağıdaki şiirde şair, "yalnızlık" temasını hangi söz sanatları ve imgelerle işlemiştir? En az iki farklı sanatı belirterek açıklayınız.
"Bir camdan bakarken boşluğa,
Yalnızlığım bir kuş oldu kanat çırpan.
Sessizliğin rengi griye boyandı,
Ve zaman, durmuş bir resim gibi."
Çözüm:
💡 Şiir çözümlemesinde, duygu ve düşüncelerin hangi sanatlarla somutlaştırıldığına bakılır. Önce imgeleri, sonra bu imgelerde kullanılan sanatları tespit ederiz.
- ➡️ 1. Adım: İmge ve Benzetmeleri Bulma - "Yalnızlığım bir kuş oldu" ifadesi, soyut bir kavramın (yalnızlık) somut bir varlığa (kuş) benzetilmesidir. "Zaman, durmuş bir resim gibi" ifadesi de bir benzetmedir.
- ➡️ 2. Adım: Söz Sanatlarını Adlandırma - "Yalnızlığın kuş olması" teşhis (kişileştirme) sanatıdır, çünkü yalnızlık insan dışı bir varlıkmış gibi davranmaktadır. "Sessizliğin rengi griye boyandı" ifadesi ise tecahül-i arif (bilmezlikten gelme) ve kinaye içerir; sessizliğin rengi olmaz, burada içe kapanık ve kasvetli bir ruh hali anlatılmak istenmiştir.
- ➡️ 3. Adım: Temayla İlişkilendirme - Bu sanatlar, yalnızlık temasını daha etkileyici, hissedilir ve görsel bir hale getirmek için kullanılmıştır.
✅ Sonuç: Şair, yalnızlık temasını işlerken başlıca teşhis (kişileştirme) ve kinaye sanatlarından yararlanmıştır.
