Soru:
"Bu eski ev, yılların yükünü taşıyan (I) bir dede gibi (II) usul usul (III) hikayeler anlatıyordu (IV) sanki."
Bu cümlede numaralanmış yerlerin hangisinde herhangi bir noktalama işareti kullanılmasına gerek yoktur?
Çözüm:
💡 Cümleyi dil bilgisi ve anlam akışına göre analiz ederek, noktalama işareti gerektirmeyen yeri bulacağız.
- ➡️ (I): "yılların yükünü taşıyan" sıfat tamlaması, ardından gelen "bir dede gibi" benzetmesinin niteliğidir. Bu tür sıfat-fiil gruplarından sonra genellikle virgül konur. Gerek vardır.
- ➡️ (II): "bir dede gibi" benzetme edatı ve nesnesi olan bu ifade, zarf görevi görerek "nasıl anlatıyordu?" sorusuna cevap verir. Kendi içinde bütün olduğu ve peşinden gelen zarf ("usul usul") ile doğrudan bağlandığı için buraya virgül konmaz. Noktalama gerekmez.
- ➡️ (III): "usul usul" ikilemesi de bir zarftır ve fiili niteler. "Hikayeler anlatıyordu" ifadesiyle doğrudan bağlandığı için buraya da virgül gerekmez. Ancak soru "hangisinde herhangi bir noktalama işareti kullanılmasına gerek YOKTUR" diyor ve sadece bir doğru cevap olacak. (II) ve (III) aynı gerekçeyle boş bırakılabilir görünse de, genellikle bu tarz sorularda (II) numaralı yer, benzetmenin bitiş noktası olarak daha belirgindir ve virgül gerektirmez.
- ➡️ (IV): Cümle "sanki" edatı ile bitmektedir. "Sanki"den önce genellikle virgül kullanılır. Gerek vardır.
✅ En net şekilde noktalama işareti kullanılmasına gerek olmayan yer, benzetme grubunun fiille bağlandığı II numaralı yerdir.